Từ nhiều thập niên qua, quy trình tuyển sinh ĐH tại Anh luôn yêu cầu ứng viên nộp bài luận cá nhân khoảng 600 chữ, giới hạn trong 4.000 ký tự trên hệ thống của Dịch vụ tuyển sinh ĐH (Universities & Colleges Admissions Service-UCAS). Bài luận thường có sự hỗ trợ từ giáo viên, phụ huynh cho đến các đơn vị tư vấn du học.
Theo nghiên cứu mới nhất, hầu hết chuyên gia tuyển sinh tại các ĐH tại Anh chỉ dành 1 phút hoặc ít hơn để đọc các bài luận cá nhân của ứng viên. PEXELS
Tuy nhiên, công sức bỏ ra để viết một bài luận (có thể kéo dài hàng tháng) dễ trở thành "công cốc" vì chuyên gia tuyển sinh tại Anh hầu như không đọc đến. Đây là một phần trong kết luận của một nghiên cứu vừa được công bố hồi giữa tháng 6 của Viện Chính sách Giáo dục ĐH (Higher Education Policy Institute-HEPI) ở Anh.
HEPI chỉ ra rằng, các chuyên gia tuyển sinh đang chịu trách nhiệm chính trong việc ra quyết định trúng tuyển thay vì bộ phận học thuật trước đây.
Các chuyên gia tuyển sinh cũng thường dành rất ít thời gian đọc bài luận cá nhân của từng ứng viên, theo HEPI. Cụ thể, thời gian trung bình đọc mỗi bài luận là 2 phút, với 39% bài luận chỉ được đọc trong 1 phút hoặc ít hơn.
Riêng với nhân sự làm việc trong Russell Group (hiệp hội gồm 24 ĐH hàng đầu tại Anh như ĐH Cambridge, ĐH Oxford...), kết quả thống kê cho thấy thời gian đọc trung bình còn ít hơn, chỉ 1 phút 30 giây.
Báo cáo của HEPI dẫn lời một chuyên gia tuyển sinh cho hay, dù họ có xem xét toàn bộ bài luận, nhưng phần lớn đều chỉ lướt qua chứ không tập trung đọc hết. Mặt khác, hầu hết 113 người tham gia khảo sát của HEPI đều cho biết quyết định thông báo trúng tuyển chủ yếu dựa trên cơ sở điểm số của ứng viên.
Bài luận cá nhân có còn quan trọng?
Dù vậy, nhiều chuyên gia tuyển sinh tại Anh nhất trí rằng bài luận cá nhân vẫn đóng vai trò quan trọng trong quá trình xét tuyển vào các khóa học nghề (vocational courses) hoặc khóa học đặc thù (highly selective courses). Bài luận đôi khi được dùng để đánh giá những gì ứng viên đạt được từ kinh nghiệm làm việc và hoạt động ngoại khóa, theo HEPI.
Đồng tình với báo cáo của HEPI, cô Mai Hữu Hạnh, giảng viên Trường ĐH Ngoại thương (cơ sở Hà Nội)-Giám đốc tuyển sinh và học thuật tại Công ty Tư vấn giáo dục và đào tạo EFA Việt Nam, cho biết với một số chuyên ngành phổ biến hoặc ở bậc học cử nhân, một số ĐH Anh có thể không dành nhiều thời gian để đọc bài luận của ứng viên.
"Nhưng với những chuyên ngành đặc thù như y khoa, bài luận là một trong những yêu cầu khắt khe để xét duyệt hồ sơ của du học sinh, bên cạnh các yếu tố khác như điểm trung bình môn, điểm thi BMAT/UKCAT (bài thi đầu vào của ngành), chứng chỉ tiếng Anh, thư giới thiệu...", chuyên gia có 20 năm kinh nghiệm chia sẻ.
Riêng với bài luận chuyên ngành y khoa, cô Hạnh khuyên ứng viên nên viết về những trải nghiệm thực tế, qua đó tự đánh giá và rút ra được những bài học cho bản thân, đồng thời chứng minh khả năng nghiên cứu khoa học.
Song song đó, du học sinh Việt cũng cần học các môn liên quan đến y học ở trình độ A-level hoặc IB, đọc các nghiên cứu liên quan đến chuyên ngành định theo đuổi trong những tạp chí khoa học uy tín...
Sẽ thay đổi cơ chế xét tuyển?
Nghiên cứu của HEPI được thực hiện sau khi UCAS cân nhắc thay thế bài luận thành một loạt các câu hỏi ngắn hồi tháng 1. Những câu hỏi ngắn sẽ phân thành 6 chủ đề, gồm: Động lực học tập; sẵn sàng cho chuyên ngành; sẵn sàng thông qua các trải nghiệm khác; trường hợp đặc biệt; sẵn sàng học tập; phong cách học tập.
Sinh viên quốc tế theo học tại ĐH College London, cơ sở giáo dục hàng đầu nước Anh. UCL
Tuy nhiên, khảo sát của HEPI cho thấy các chủ đề "sẵn sàng học tập" và "phong cách học tập" không thực sự quan trọng với chuyên gia tuyển sinh. Thay vào đó, cơ quan này đề xuất những câu hỏi ngắn chỉ cần tập trung vào 2 chủ đề là động lực và tiềm năng học tập; các hoạt động và trải nghiệm khác.
Anh Trần Anh Khoa, cố vấn viên du học tại Miyork Education (TP.HCM), cho biết thêm đến năm 2025, UCAS mới loại bỏ yêu cầu bài luận cá nhân. Như vậy, trong năm 2024 (ứng tuyển từ tháng 9.2023), hình thức nộp đơn vẫn giữ nguyên và ứng viên cần lưu ý phải chứng tỏ được khả năng học thuật, đam mê chuyên ngành lần lượt bằng điểm số trên lớp và bài luận cá nhân.
"Lời khuyên tốt nhất trong thời điểm này là bên cạnh việc đầu tư học tập, ứng viên hãy tham gia hoạt động ngoại khóa liên quan đến chuyên ngành, vạch rõ lộ trình phát triển khi đến Anh và chuẩn bị ứng phó với mọi sự thay đổi nếu có", anh Khoa khuyên.
Tập trung vào thông điệp lớn là cách để bài luận cá nhân được chú ý hơn, theo chuyên gia. PEXELS
Đồng thời, trong bối cảnh bài luận cá nhân ngày càng bị "rập khuôn, công thức hóa" mà không còn thể hiện được bản sắc cá nhân, nam cố vấn cũng đề xuất ứng viên nên tập trung xây dựng một thông điệp lớn trong bài luận thay vì chú trọng những chi tiết nhỏ như trước đây.
"Thông điệp lớn phụ thuộc vào mỗi ứng viên, làm sao để người khác chỉ cần đọc một lần là có thể hiểu được mục tiêu của bạn và vì sao mục tiêu này liên quan đến ngành học. Hãy nhớ thông điệp tốt nhất sẽ khiến chuyên gia tuyển sinh thấy được bạn trong câu chuyện bạn kể. Lời văn có thể mộc mạc, lập luận có thể thiếu sót, hình thức có thể đơn giản nhưng qua đó phải thể hiện được sự chân thành", anh Khoa cho hay.
Theo số liệu từ Đại sứ Anh tại Việt Nam, hiện có khoảng 12.000 du học sinh Việt đang học tập tại Anh và Việt Nam là một trong 5 quốc gia ưu tiên trong chiến lược giáo dục quốc tế của Anh.
Theo Ngọc Long/Thanh Niên