Chương trình tư vấn hướng nghiệp, xét tuyển ĐH - CĐ 2023 “Tiếp bước trường thi” trong những ngày đầu tháng tư đã được Tạp chí Giáo dục TP.HCM tổ chức tại Bình Thuận và Lâm Đồng với sự phối hợp của sở GD-ĐT hai tỉnh. Đây là hai chương trình khép lại chuỗi tư vấn mà Tạp chí Giáo dục TP.HCM kỳ công chuẩn bị, thực hiện xuyên suốt hơn 1 tháng qua.
Trong hơn 1 tháng (từ 18-2 đến đầu tháng 4-2023), chương trình tư vấn “Tiếp bước trường thi” do Tạp chí Giáo dục TP.HCM tổ chức đã đi qua gần 30 tỉnh thành, được đông đảo học sinh, phụ huynh nồng nhiệt đón nhận. Chương trình đã giải đáp kịp những mối băn khoăn, tâm tư của hàng ngàn thí sinh trên cả nước vào thời điểm hết sức quan trọng, các em đặt bút lựa chọn ngành nghề.
Nỗ lực đưa thông tin đến thí sinh, đại diện nhiều trường ĐH, CĐ lớn đã góp mặt, trong đó có các trường: ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia TP.HCM), ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM, ĐH Tài chính – Marketing; ĐH Mở TP.HCM, ĐH Luật TP.HCM, ĐH Ngân hàng TP.HCM, ĐH Công nghiệp TP.HCM, ĐH Việt – Đức, ĐH Nguyễn Tất Thành, ĐH Công nghệ TP.HCM, ĐH Tài nguyên – Môi trường TP.HCM, ĐH Kinh tế - Tài chính TP.HCM, Học viện Hàng không Việt Nam, ĐH FPT, ĐH Cửu Long, ĐH Y dược Cần Thơ, ĐH Kinh tế (ĐH Đà Nẵng), ĐH Quảng Nam, ĐH Kiên Giang, ĐH An Giang, ĐH Đà Lạt, ĐH Yersin Đà Lạt, ĐH Phan Thiết, CĐ Giao thông vận tải TP.HCM, CĐ Bách khoa Sài Gòn...
Học sinh Lâm Đồng quan tâm ngành về chuyển đổi số
Với câu hỏi của thí sinh liên quan đến những ngành thích ứng xu hướng chuyển đổi số, ThS. Trương Tiến Sĩ (Phó Trưởng phòng Công tác sinh viên, Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM) cho hay, Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM trong vài năm trở lại đây đã xây dựng, thiết kế lại chương trình đào tạo các chuyên ngành, ngành học để phù hợp xu thế chuyển đổi số. Với sự thay đổi này, nhà trường đưa một số môn học liên quan đến công nghệ số, kỹ năng số vào chương chương trình đào tạo. Cụ thể, trường mở thêm một số chuyên ngành mới như: Kinh tế số và kinh doanh số, khoa học dữ liệu trong kinh doanh, thương mại điện tử, kinh doanh điện tử hay đối với ngành kế toán thì mở thêm ngành chuyên ngành kế toán số; ngành marketing mở thêm chuyên ngành marketing số... Theo ông Sĩ, thí sinh khi lựa chọn đăng ký những ngành nghề này cần xác định năng lực bản thân, sở thích, điều kiện tài chính ... cho phù hợp.
Bày tỏ nguyện vọng được theo học trường gần nhà, một thí sinh Lâm Đồng phân vân giữa lựa chọn ngành công nghệ sinh học của hai trường ĐH Đà Lạt và ĐH Yersin Đà Lạt. Em này nhờ ban tư vấn giúp phân biệt rõ sự khác biệt của ngành này trong đào tạo ở hai trường để có lựa chọn chuẩn xác nhất. TS. Trần Hữu Duy (Trưởng phòng đào tạo Trường ĐH Đà Lạt) thông tin, khi học công nghệ sinh học, các em được trang bị những kiến thức và kỹ năng chuyên sâu; ứng dụng công nghệ và sử dụng các thiết bị để phân tích, đánh giá, triển khai các nghiên cứu, hoạt động liên quan đến công tác bảo tồn, phát triển bền vững nguồn tài nguyên thiên nhiên; chọn những cây trồng cải thiện năng suất bằng công nghệ gen và công nghệ tế bào; chẩn đoán bệnh bằng kỹ thuật phân tử; ứng dụng các kỹ thuật canh tác và tự động hóa trong sản xuất nông nghiệp công nghệ cao...
Theo TS. Duy, rất khó để so sánh trường ĐH nào tốt hơn, vì mỗi trường có thế mạnh khác nhau. Chẳng hạn hợp tác doanh nghiệp của trường ĐH Đà Lạt trong lĩnh vực công nghệ sinh học mạnh, mức học phí thấp hơn... Thí sinh cần tìm hiểu mục tiêu, chương trình đào tạo, thế mạnh của ngành này tại các trường để làm cơ sở lựa chọn. TS. Nguyễn Thanh Sơn (Phó hiệu trưởng Trường ĐH Yersin Đà Lạt) bổ sung thêm, một số lợi thế khi theo học ngành công nghệ sinh học tại trường phải kể đến như: Thời gian học rút ngắn còn 3 năm, tạo cơ hội cho sinh viên tốt nghiệp sớm và tham gia thị trường lao động; chương trình đào tạo được xây dựng có sự hỗ trợ của Tổ chức Phi chính Phủ Hà Lan PUM; sinh viên được cam kết giới thiệu việc làm tại hơn 200 đối tác. Bên cạnh đó, sinh viên được tham quan thực tế từ năm học đầu tiên để hình thành mục tiêu học tập, định hướng ngành nghề. Từ năm 2, sinh viên thực tập chuyên đề tại các doanh nghiệp; vào năm cuối được trải nghiệm học kỳ doanh nghiệp, từ đó có thể tiếp cận với công việc thực tiễn và rèn luyện kỹ năng. Ngành này có 2 chuyên ngành cho sinh viên lựa chọn là công nghệ sinh học vi sinh và công nghệ sinh học thực vật.
Đà Lạt được biết đến là thành phố du lịch với bạt ngàn hoa, chính vì vậy, mối quan tâm không nhỏ khác của thí sinh cũng tập trung vào việc học khối ngành này. Nhiều câu hỏi liên quan đến đào tạo du lịch được các em đặt ra. Với mối quan tâm của các em, TS. Sơn cho biết, du lịch là thế mạnh của Lâm Đồng nên nhu cầu nhân lực du lịch, quản trị du lịch lữ hành tại đây rất lớn. Để thỏa mãn đam mê, các em có thể đăng ký vào ngành quản trị lữ hành của trường. Trong quá trình học, các em sẽ được trang bị khối kiến thức về quản lý - điều hành du lịch; nghiên cứu thị trường - tổ chức các chương trình du lịch; chịu trách nhiệm lên kế hoạch - lịch trình chi tiết cho các chương trình du lịch; phân công công việc cho hướng dẫn viên và các bộ phận liên quan trong tour… Sinh viên tốt nghiệp có thể đảm nhận các vị trí công việc khác nhau trong doanh nghiệp lữ hành, cơ quan, tổ chức thuộc lĩnh vực du lịch.
Học sinh Bình Thuận: Ngành học nào không bị thay thế bởi máy móc trong tương lai?
Tại Bình Thuận, trong suốt thời lượng chương trình, ban tư vấn nhận được “mưa câu hỏi” của thí sinh. Trong đó, học sinh Nguyễn Phúc Lương (Lớp 12 Trường THPT Trần Hưng Đạo) đặt một vấn đề khá thú vị: “Theo em tìm hiểu, có những dự đoán trong tương lai rằng con con người sẽ bị thay thế bởi robot, công nghệ ở nhiều vị trí việc làm. Điều này có xảy ra đối với ngành marketing không và nếu đăng ký vào ngành này thì trong tương lai em có phải cạnh tranh với sản phẩm trí tuệ nhân tạo nào đó không”? Giải đáp thắc mắc của học sinh, ThS. Huỳnh Vũ Chi (Phó Ban tuyển sinh, Trường ĐH Kinh tế - Tài chính TP.HCM) cho hay, ngành marketing là lĩnh vực việc làm cần thiết trong bất cứ doanh nghiệp nào. Bởi các doanh nghiệp kinh doanh lĩnh vực nào cũng đều có đối tượng khách hàng; tất cả hoạt động của doanh nghiệp cũng hướng đến đáp ứng nhu cầu của khách hàng để khách ưu tiên sử dụng sản phẩm. Ngành này thời gian qua tại nhiều trường ĐH được rất nhiều bạn trẻ lựa chọn. Trong quá trình học, các em được trang bị những kiến thức liên quan đến thị trường, nghiên cứu thị trường, hành vi khách hàng, lên kế hoạch về sản phẩm, định giá sản phẩm, tổ chức xây dựng các kênh phân phối và thực hiện những chiến lược tiếp thị quảng cáo...
Ông Chi cho rằng, máy móc và công nghệ phát triển sẽ là công cụ rất tốt “gánh vác” bớt cho con người trong nhiều khối lượng công việc; tuy nhiên có thể chưa đến lúc máy móc, công nghệ thay thế hẳn con người. Sinh viên khi học và tốt nghiệp ĐH nếu có định vị rõ về bản thân, năng động sáng tạo, giao tiếp tốt, có đủ kiến thức, phẩm chất, năng lực, ngoại ngữ, kỹ năng... thì không dễ bị thay thế bởi công nghệ, máy móc.
Liên quan đến câu hỏi của thí sinh về ngành mới được đào tạo tại Trường ĐH địa phương, ThS. Nguyễn Thị Minh Nga (Phó phòng đào tạo Trường ĐH Phan Thiết) chia sẻ, năm ngoái, trường đã tuyển sinh khóa đầu tiên ngành kỹ thuật xét nghiệm y học điểm chuẩn bằng điểm sàn do Bộ GD-ĐT quy định (19 điểm). Đây là chương trình đào tạo mới được đào tạo tại trường nhưng không mới với nhu cầu xã hội. Chính vì vậy, thí sinh khi chọn có thể an tâm về nguồn việc làm đối với đầu ra. Nhà trường có nghiên cứu chương trình đào tạo, nghiên cứu nhu cầu thị trường lao động, đầu tư trang bị cơ sở vật chất, phòng thực hành, thí nghiệm… phục vụ dạy và học sinh viên.
Chưa biết tiếng Hàn có học ngành ngôn ngữ Hàn Quốc được không cũng là câu hỏi thú vị mà thí sinh Bình Thuận nêu ra. ThS. Nguyễn Tuệ Đăng (Phó ban Tuyển sinh, Trường ĐH Công nghệ TP.HCM) cho biết, trong ngành Đông Phương học tại trường có bao hàm lĩnh vực văn hóa và ngôn ngữ Hàn Quốc; tập trung đào tạo những kiến thức cơ bản và nâng cao cũng như trang bị thêm kiến thức về văn hóa, lịch sử, kinh tế, xã hội Hàn Quốc. Người học tốt nghiệp có thể làm việc tại các công ty nước ngoài ở những vị trí công việc như biên phiên dịch; giảng dạy, trợ lý giám đốc… Với lộ trình đào tạo từ cơ bản đến nâng cao tại trường, người học chưa biết tiếng Hàn có thể đăng ký học ngành này và được hỗ trợ tăng cường ngoại ngữ này để theo học chương trình.
“Chương trình tư vấn “Tiếp bước trường thi” là một trong những hoạt động thường niên nhưng đầy thiết thực, ý nghĩa của Tạp chí Giáo dục TP.HCM, của ngành và các cơ sở ĐH nhằm thực hiện mục tiêu hướng nghiệp, làm cơ sở cho thí sinh chọn trường, chọn ngành. Đây là dịp để các em gặp trực tiếp đại diện các cơ sở đào tạo nhằm được giải đáp thắc mắc, cung cấp thông tin từ đó đưa ra lựa chọn chuẩn xác nhất cho bản thân mình trước ngưỡng cửa ĐH”, Ông Phan Đoàn Thái (Giám đốc Sở GD-ĐT Bình Thuận).
ThS. Nguyễn Mơ (Trưởng phòng Truyền thông Trường ĐH FPT) thì thông tin về phương thức tuyển sinh riêng khá khác biệt của trường năm nay để thí sinh thuận tiện đăng ký. Cụ thể, bên cạnh xét tuyển thẳng theo quy định của Bộ GD-ĐT, trường còn xét kết quả xếp hạng học sinh THPT 2023. Để tham gia phương thức này, các em cần tìm hiểu về trang xếp hạng học sinh của Trường ĐH FPT, trong đó quy định, những em đạt “top 40” mới đủ điều kiện xét tuyển. Hiện trường đang nhận hồ sơ đăng ký xét tuyển phương thức xếp hạng này.
Với những thí sinh quan tâm đến con đường du học, ThS. Lê Anh Bảo (Trưởng phòng Tuyển sinh, ĐH Swinburne Việt Nam cơ sở TP.HCM) cho hay, bên cạnh ra nước ngoài du học, việc “du học tại chỗ” ngay tại Việt Nam hiện đã trở nên phổ biến. Trong một số chương trình liên kết quốc tế, người học có thể học 2 năm tại Việt Nam, 2 năm tại nước đối tác; học hoàn toàn tại Việt Nam hoặc học tại Việt Nam và có thể học tại nước đối tác bất kỳ lúc nào có nhu cầu. ĐH Swinburne Việt Nam cũng có chương trình đào tạo tương tự vậy, từ nhu cầu và khả năng tài chính của mình, người học cân nhắc chọn chương trình phù hợp.
Việt Ngân