Đây là một câu hỏi rất thực tế mà rất nhiều bạn học sinh lẫn phụ huynh đang rất trăn trở, phân vân về con đường tương lai sau khi tốt nghiệp THPT cho bản thân, cho con em mình: “Học lực trung bình có nên học đại học không? Hay nên đi học nghề?”
Đối với nhiều người, đại học là con đường "chuẩn mực", và ngắn nhất để đi đến thành công, thường gắn với hình ảnh những học sinh xuất sắc, học sinh giỏi có điểm số cao. Vậy còn những học sinh chỉ là người có học lực trung bình, liệu đại học có phải là lựa chọn phù hợp? Có đáng để theo đuổi, hay nên tìm một hướng đi khác?
Học sinh lớp 12 đang tìm hiểu ngành nghề tại một ngày hội tư vấn hướng nghiệp. Ảnh TSHN
Đại học không chỉ dành cho “học sinh giỏi”
Trước hết, cần thẳng thắn nhìn nhận rằng học lực trung bình không đồng nghĩa với việc một người kém cỏi hay không có tương lai. Điểm số không phản ánh hết khả năng học tập trong môi trường phổ thông, nên không thể nói lên toàn bộ tiềm năng của một người mà vấn đề nằm ở việc bạn muốn gì, phù hợp với điều gì, và mục tiêu của bạn là gì. Bởi có khá nhiều bạn học trung bình ở trường phổ thông, nhưng lại rất mạnh về thực hành, tư duy sáng tạo, hoặc kỹ năng giao tiếp – những yếu tố quan trọng trong môi trường đại học và nghề nghiệp. Do đó, bạn hoàn toàn có thể học đại học, nếu hiểu rõ thế mạnh và điểm yếu của bản thân, biết mình muốn gì trong tương lai và biết kết hợp các yếu tố sau: Chọn ngành vừa sức – tránh chọn ngành học nặng lý thuyết nếu bạn học không giỏi lý thuyết; Chọn trường phù hợp năng lực – nhiều trường xét học bạ, điểm thi không quá cao; Chấp nhận nỗ lực gấp đôi để theo kịp chương trình – vì đại học yêu cầu tự học cao.
Các bạn hãy nhớ rằng, học lực không quyết định giá trị con người mà chính là thái độ học hỏi, tinh thần cầu tiến và sự nỗ lực mỗi ngày.
Đại học vẫn là cơ hội tốt
Dù học lực phổ thông không cao nhưng nếu bạn kiên trì, biết mình cần gì và chịu học hỏi, học đại học vẫn là một cơ hội tốt vì các lý do sau:
Đại học là nơi mở rộng tư duy và kỹ năng sống
Bạn không chỉ học kiến thức chuyên môn, mà còn được trải nghiệm các hoạt động ngoại khóa, xây dựng các mối quan hệ, và phát triển kỹ năng mềm.
Tấm bằng đại học vẫn là một "chiếc vé" quan trọng trong nhiều ngành nghề
Trong nhiều lĩnh vực, bằng đại học vẫn là điều kiện cơ bản để xin việc hoặc thăng tiến (ví dụ: giáo dục, y tế, kỹ thuật…).
Có thể chọn ngành phù hợp với sở trường hơn
Nhiều bạn học lực trung bình đơn giản vì chưa học đúng thứ mình giỏi hoặc đam mê. Ở đại học, bạn có nhiều lựa chọn hơn để học những gì bạn thực sự quan tâm.
Nếu bạn có học lực trung bình nhưng vẫn muốn vươn lên đại học, đừng để điều đó ngăn bạn theo đuổi ước mơ. Đại học tuy không phải là con đường duy nhất, nhưng vẫn có thể là bước đệm giá trị, nếu bạn đi với đúng lý do và tinh thần sẵn sàng học hỏi. Quan trọng là, hãy chọn lối đi phù hợp nhất với chính bạn, không phải với kỳ vọng của người khác.
Đại học không phải là con đường duy nhất nếu bạn: Không thích học lý thuyết nhiều, muốn ra trường sớm, đi làm sớm, kiếm tiền sớm và thích học bằng tay – thực hành – trải nghiệm thực tế thì học nghề hoặc cao đẳng là một hướng đi rất hợp lý và thực tế. Hiện nay rất nhiều bạn trẻ không học đại học vẫn thành công, nhờ đi đúng hướng và có kỹ năng tốt.
Không quan trọng bạn đi đường nào, quan trọng là đi đúng cách và đi tới cùng.
Lời khuyên dành cho các bạn còn đang lưỡng lự giữa học đại học và học nghề khi có học lực trung bình như sau:
Nếu học đại học, hãy chọn ngành phù hợp + chủ động học kỹ năng mềm
Nếu học nghề, hãy giỏi thật sự để nổi bật trong công việc
Nếu vẫn chưa biết, hãy trải nghiệm nhiều hơn (làm thêm, thực tập, học kỹ năng ngắn hạn)
Th. Xuân